خشکی چشم بعد از بلفاروپلاستی | علت و راهکارهای درمان

علت خشکی چشم بعد از جراحی پلک

خشکی چشم پس از جراحی بلفاروپلاستی معمولاً ناشی از تغییرات موقتی در عملکرد طبیعی پلک‌ها و لایه اشکی است. در طی عمل، بافت‌های پلک دچار تورم و التهاب می‌شوند و این امر می‌تواند توانایی پلک در پخش یکنواخت اشک بر سطح قرنیه را کاهش دهد. در برخی موارد، کشیدگی عضلات پلک یا تغییرات جزئی در موقعیت پلک باعث می‌شود سطح چشم تا زمان فروکش کردن تورم، به‌طور کامل بسته نشود و در نتیجه تبخیر لایه اشکی افزایش یابد. این حالت معمولاً طی چند هفته به‌صورت تدریجی برطرف می‌شود و بخشی طبیعی از فرآیند ترمیم به شمار می‌آید.

از سوی دیگر، تغییرات آناتومیکی موقت ناشی از برش‌های جراحی و کاهش موقتی تولید اشک توسط غدد اشکی نیز می‌تواند در بروز خشکی چشم نقش داشته باشد. در افرادی که پیش از جراحی سابقه خشکی چشم، آلرژی چشمی یا استفاده طولانی از لنز تماسی دارند، احتمال بروز این وضعیت کمی بیشتر است. به همین دلیل، ارزیابی دقیق سلامت سطح چشم پیش از جراحی و رعایت دقیق مراقبت‌های بعد از جراحی پلک از جمله استفاده منظم از قطره‌های مرطوب‌کننده، برای پیشگیری و کنترل این عارضه اهمیت فراوانی دارد.

تفاوت خشکی چشم طبیعی و غیرطبیعی

احساس خشکی یا سوزش خفیف در چشم‌ها تا چند هفته پس از بلفاروپلاستی امری طبیعی است و در اغلب موارد ناشی از تورم موقت یا تغییر عملکرد پلک‌ها در روزهای اولیه پس از جراحی می‌باشد. این حالت معمولاً با استفاده از قطره‌های اشک مصنوعی و رعایت مراقبت‌های توصیه‌شده به‌تدریج برطرف می‌شود و نشانه‌ای از روند طبیعی ترمیم بافت‌ها به شمار می‌آید. با کاهش تورم بعد از جراحی پلک و بازگشت عملکرد طبیعی پلک، رطوبت چشم‌ها نیز به حالت متعادل بازمی‌گردد.

در مقابل، اگر خشکی چشم با علائمی مانند سوزش شدید، قرمزی مداوم، احساس وجود جسم خارجی، تاری دید یا ترشح غیرطبیعی از چشم همراه باشد، می‌تواند نشانه بروز التهاب یا اختلال در سطح قرنیه باشد که نیاز به ارزیابی فوری توسط پزشک دارد. تشخیص به‌موقع و درمان مناسب از آسیب به قرنیه و بروز عوارض جدی‌تر جلوگیری می‌کند. بنابراین، تمایز میان خشکی طبیعی و موارد غیرطبیعی و پیگیری دقیق وضعیت چشم‌ها در دوره نقاهت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

علائم خشکی چشم بعد از بلفاروپلاستی

خشکی چشم پس از جراحی پلک می‌تواند با نشانه‌هایی همراه باشد که شدت آن‌ها در هر فرد متفاوت است. شناسایی این علائم در مراحل اولیه اهمیت زیادی دارد، زیرا در بیشتر موارد با درمان‌های ساده قابل کنترل هستند، اما در صورت بی‌توجهی ممکن است به التهاب یا آسیب سطحی قرنیه منجر شوند. آگاهی از این نشانه‌ها کمک می‌کند تا در صورت بروز هرگونه تغییر غیرطبیعی، اقدام به‌موقع برای بررسی و درمان انجام شود. مهم‌ترین علائم خشکی چشم عبارت‌اند از:

سوزش یا خارش چشم: از شایع‌ترین علائم اولیه که معمولاً در چند روز نخست پس از جراحی احساس می‌شود.

احساس وجود جسم خارجی در چشم: ناشی از خشکی سطح قرنیه و اختلال در پخش لایه اشکی.

قرمزی و تحریک‌پذیری چشم: در اثر تبخیر سریع اشک یا تماس ناکافی پلک با سطح چشم ایجاد می‌شود.

تاری موقت دید: معمولاً گذرا بوده و با استفاده از قطره‌های مرطوب‌کننده بهبود می‌یابد.

اشک‌ریزش بیش از حد: واکنش طبیعی بدن برای جبران خشکی و حفظ رطوبت سطح چشم است.

راه‌های پیشگیری از خشکی چشم پس از جراحی

رعایت توصیه‌های زیر، با کاهش تحریک سطح چشم و حفظ رطوبت طبیعی آن، به بهبود سریع‌تر و راحت‌تر دوران نقاهت کمک می‌کند:

استفاده از قطره‌های اشک مصنوعی طبق تجویز پزشک: حفظ رطوبت سطح چشم با قطره‌های مرطوب‌کننده از بروز خشکی و احساس سوزش جلوگیری می‌کند.

اجتناب از استفاده از لنز تماسی در هفته‌های ابتدایی: لنز می‌تواند مانع ترمیم طبیعی بافت پلک شود و احتمال تحریک یا عفونت بعد از بلفاروپلاستی را افزایش دهد.

پرهیز از قرار گرفتن در معرض باد، دود و نور مستقیم خورشید: این عوامل باعث تبخیر سریع‌تر اشک و تشدید خشکی چشم می‌شوند.

خوابیدن با زاویه مناسب سر: بالا بودن مختصر سر در هنگام استراحت، تورم پلک را کاهش داده و به عملکرد طبیعی آن کمک می‌کند.

استفاده از مرطوب‌کننده هوا در منزل: حفظ رطوبت محیط به کاهش خشکی سطح چشم به‌ویژه در فصول سرد یا محیط‌های دارای تهویه مطبوع کمک می‌کند.

درمان خشکی چشم پس از بلفاروپلاستی

در اغلب موارد، خشکی چشم پس از جراحی پلک خفیف و موقتی است و با مصرف منظم قطره‌های مرطوب‌کننده طبق دستور پزشک به‌سرعت کنترل می‌شود. در صورت تداوم علائم، ممکن است استفاده از پمادهای چشمی یا داروهای ضدالتهاب موضعی برای کاهش تحریک و بازگرداندن تعادل سطح اشکی تجویز شود.

در موارد خاص که خشکی چشم شدیدتر است، پزشک ممکن است اقداماتی مانند بستن موقت مجرای اشکی را برای حفظ رطوبت سطح قرنیه توصیه کند. پیگیری‌های منظم پس از عمل و ارزیابی مداوم وضعیت چشم‌ها نقش بسیار مهمی در پیشگیری از آسیب به بافت‌های سطحی و اطمینان از بهبود کامل دارند.

زمان مراجعه به پزشک

خشکی خفیف معمولاً بدون عارضه و در طی چند هفته پس از جراحی برطرف می‌شود، اما در صورت بروز علائم مداوم یا شدید باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد. موارد زیر نیاز به بررسی تخصصی دارند:

• ادامه خشکی چشم بیش از دو هفته پس از عمل
• بروز درد، قرمزی یا تاری دید
• احساس مداوم جسم خارجی یا کاهش محسوس ترشح اشک
• وجود ترشحات غیرطبیعی یا چسبندگی پلک‌ها هنگام بیدار شدن

خوددرمانی و استفاده از قطره‌های بدون تجویز پزشک می‌تواند وضعیت را تشدید کند یا مانع تشخیص دقیق علت شود. در نتیجه، مراجعه به پزشک در صورت تداوم علائم، برای پیشگیری از آسیب قرنیه و حفظ سلامت بینایی ضروری است.